'ਅਪਾਹਜ' ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਹੜਾ ਸਮਾਜਿਕ ਪੱਖੋਂ ਅੰਗਹੀਣ ਜਾਂ ਨੇਤਰਹੀਣ ਹੋਵੇ। ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਇਹ ਸਥਿਤੀ ਜਮਾਂਦਰੂ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਪਿੱਛੋਂ ਕਿਸੇ ਬਿਮਾਰੀ (ਪੋਲੀਓ, ਅਧਰੰਗ, ਟਾਈਫਾਈਡ ਆਦਿ) ਜਾਂ ਦੁਰਘਟਨਾਂ ਕਾਰਨ ਵੀ। ਭਾਵੇਂ ਅੱਜ-ਕਲ੍ਹ ਗਿਆਨ-ਵਿਗਿਆਨ ਵਲੋਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਰੌਸ਼ਨੀ ਵਿਚ ਅਪਾਹਜ ਹੋਣ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ 'ਤੇ ਵੀ ਕਾਬੂ ਪਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਗੱਲ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਜਾਣ-ਬੱਝ ਕੇ ਅਪਾਹਂਜ ਨਹੀਂ ਬਣਦਾ। ਇਹ ਉਸ ਦੇ ਵੱਸ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਸਥਿਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਪਾਹਜ ਆਪਣੀ ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਦਾ ਉਸ ਸੰਬੰਧੀ ਕੀ ਵਤੀਰਾ ਹੈ। ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਗੱਲਾਂ ਅਪਾਹਜ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਥਿਤੀ ਤੇ ਕਾਫੀ ਅਸਰ ਪਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਆਮ ਵੇਖਣ ਵਿਚ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਬਹੁਤ ਹੀ ਘੱਟ ਲੋਕ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਪਾਹਜ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਅਪਾਹਜ ਅਜਿਹੇ ਵੀ ਹਨ, ਜਿਹੜੇ ਹੌਂਸਲੇ ਤੇ ਹਿੰਮਤ ਨਾਲ ਅਪਾਹਜ ਦੀ ਬੇਵਸੀ ਉੱਤੇ ਕਾਬੂ ਪਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜੇ ਸਮਾਜ ਅਪਾਹਜ ਨੂੰ ਨਫਰਤ , ਤਰਸ ਜਾਂ ਬੇਰੁਖੀ ਨਾਲ ਵੇਖਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਅਪਾਹਜ ਦੀ ਜਿੰਦਗੀ ਵਧੇਰੇ ਦੁੱਖਦਾਈ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਦੁਸਰਿਆਂ ਉੱਪਰ ਆਪਣੀ ਨਿਰਭਰਤਾ ਘਟਾਉਣ ਵਿਚ ਵੀ ਕੋਈ ਉਤਸ਼ਾਹ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ। ਜੇ ਸਮਾਜ ਅਪਾਹਂਜ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝ ਕੇ ਉਸ ਪ੍ਰਤੀ ਪਿਆਰ ਤੇ ਹਮਦਰਦੀ ਵਾਲਾ ਵਤੀਰਾ ਅਪਣਾਵੇ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਹੀਣਤਾ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਚਾਈ ਰੱਖੇ, ਤਾਂ ਉਹ (ਅਪਾਹਂਜ) ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਆਮ ਮਨੁੱਖ ਨਾਲੋਂ ਕਿਸੇ ਤਰਾਂ ਵੀ ਘੱਟ ਸਾਬਤ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਅੱਜ ਦੇ ਯੁਗ ਵਿਚ ਨਵੀਨ ਖੋਜ਼ਾਂ ਸਦਕਾਂ ਅਪਾਹਜਾਂ ਦੇ ਲੱਤਾਂ-ਬਾਹਾਂ ਦੇ ਘਾਟੇ ਨੂੰ ਬਣਾਉਂਟੀ ਅੰਗਾਂ ਨਾਲ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਨੇਤਰਹੀਣਾਂ ਨੂੰ ਵਿਕਸਿਤ ਡਾਕਟਰੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਨੇਤਰ ਦੇਣ ਦੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਵਧੀਆ ਹਨ। ਲਾਇਲਾਜ਼ ਅਪਾਹਾਜ਼ਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵੀ ਬਹੁਤ ਨਿਰਾਸ਼ਾਜਨਕ ਨਹੀਂ ਰਹੀ। ਉਹਨਾਂ ਲਈ ਸਰਕਾਰੀ ਤੇ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਵਲੋਂ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਪੜ੍ਹਾਈਆਂ ਤੇ ਸਿਖਲਾਈਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਲਾਭ ਲੈ ਕੇ ਉਹ ਆਰਥਿਕ ਸਵੈ_ਨਿਰਭਰਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਦੇ ਚੰਗੇ ਨਤੀਜੇ ਨਿਕਲ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜੇ ਸਾਰਾ ਸਮਾਜ ਅਪਾਹਜਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਹੁਲਤਾਂ, ਆਪਣੀ ਜਿੰਮੇਵਾਰੀ ਸਮਝ ਕੇ ਦੇਵੇ। ਸਰਕਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਵਸਥਾ ਅਨੁਸਾਰ ਉਹਨਾਂ ਲਈ ਕੰਮਾਂ ਤੇ ਕਿੱਤਿਆਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰੇ। ਤਦ ਅਪਾਹਜ ਵਿਅਕਤੀ ਆਤਮ-ਗਿਲਾਨੀ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਣ ਤੇ ਆਤਮ-ਘਾਤੀ ਵਹਿਣਾਂ ਵਿਚ ਵਹਿਣ ਨਾਲੋਂ ਪੂਰੇ ਸ੍ਵੈ-ਮਾਣ 'ਤੇ ਸ੍ਵੈ-ਵਿਸ਼ਵਾਸ, ਸ੍ਵੈ-ਨਿਰਭਰ ਹੋ ਕੇ ਇਕ ਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲ ਦੇ ਕਮਾਊ ਨਾਗਰਿਕ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜੀਵਨ ਗੁਜ਼ਾਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਪੰਜਾਬੀ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਅਤੇ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਫੌਂਟਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਸਧਾਰਨ ਅਤੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਫੌਂਟ ਹੈ ਜਿਸਦੀ ਦਿੱਖ ਸਪਸ਼ਟ ਅਤੇ ਕਰਿਸਪ ਹੈ। ਇਹ ਰਸਮੀ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਰਸਮੀ ਲਿਖਤ ਦੋਵਾਂ ਲਈ ਢੁਕਵਾਂ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਡਿਵਾਈਸ 'ਤੇ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪੜ੍ਹਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। Asees ਫੌਂਟ ਯੂਨੀਕੋਡ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਵੀ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਇਸਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਅਤੇ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਪੰਜਾਬੀ ਲਈ ਇੱਕ ਹੋਰ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਫੌਂਟ ਹੈ ਜੋ ਵਧੇਰੇ ਸਟਾਈਲਿਸ਼ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਦਿੱਖ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਿਰਵਿਘਨ ਅਤੇ ਕਰਵ ਸ਼ਕਲ ਹੈ ਜੋ ਇਸਨੂੰ ਇੱਕ ਗਤੀਸ਼ੀਲ ਅਤੇ ਜੀਵੰਤ ਅਹਿਸਾਸ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਜੋਏ ਫੌਂਟ ਯੂਨੀਕੋਡ ਅਨੁਕੂਲ ਵੀ ਹੈ ਅਤੇ ਵੈੱਬ ਡਿਜ਼ਾਈਨ, ਲੋਗੋ, ਪੋਸਟਰ ਆਦਿ ਵਰਗੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਇੱਕ ਫੌਂਟ ਹੈ ਜੋ ਮਾਈਕਰੋਸਾਫਟ ਦੁਆਰਾ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਵਿੰਡੋਜ਼ ਓਪਰੇਟਿੰਗ ਸਿਸਟਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਪੰਜਾਬੀ ਲਈ ਇੱਕ ਮਿਆਰੀ ਫੌਂਟ ਹੈ ਜੋ ਯੂਨੀਕੋਡ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਇੱਕ ਸਧਾਰਨ ਅਤੇ ਸਾਫ਼ ਡਿਜ਼ਾਇਨ ਹੈ ਜੋ ਇਸਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨਾ ਅਤੇ ਲਿਖਣਾ ਆਸਾਨ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਰਾਵੀ ਫੌਂਟ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਿਸਮ ਦੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਜਾਂ ਟੈਕਸਟ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਕੋਈ ਫੌਂਟ ਨਹੀਂ ਹੈ ਬਲਕਿ ਪੰਜਾਬੀ ਅੱਖਰਾਂ ਨੂੰ ਡਿਜੀਟਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਏਨਕੋਡ ਕਰਨ ਦਾ ਇੱਕ ਮਿਆਰੀ ਤਰੀਕਾ ਹੈ। ਯੂਨੀਕੋਡ ਪੰਜਾਬੀ ਟੈਕਸਟ ਨੂੰ ਯੂਨੀਕੋਡ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸੌਫਟਵੇਅਰ ਜਾਂ ਡਿਵਾਈਸ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਅਤੇ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪੰਜਾਬੀ ਟੈਕਸਟ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਅਤੇ ਲਿਪੀਆਂ ਵਿੱਚ ਅਦਲਾ-ਬਦਲੀ ਅਤੇ ਸਾਂਝਾ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਕੋਡ ਗੁਰਮੁਖੀ ਲਿਪੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸ਼ਾਹਮੁਖੀ, ਦੇਵਨਾਗਰੀ, ਆਦਿ ਵਰਗੀਆਂ ਹੋਰ ਲਿਪੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਗਏ ਸਾਰੇ ਅੱਖਰਾਂ ਅਤੇ ਚਿੰਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਉਸ ਲਿਪੀ ਦਾ ਨਾਮ ਹੈ ਜੋ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬੀ ਲਿਖਣ ਲਈ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਹੈ। ਗੁਰਮੁਖੀ ਵਿੱਚ 35 ਵਿਅੰਜਨ, 10 ਸਵਰ, 2 ਸੋਧਕ ਅਤੇ 9 ਅੰਕ ਹਨ। ਇਹ ਖੱਬੇ ਤੋਂ ਸੱਜੇ ਲਿਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹਰੇਕ ਸ਼ਬਦ ਦੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਇਕ ਲੇਟਵੀਂ ਰੇਖਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਿਹਾਰੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਖੇਤਰ, ਯੁੱਗ ਅਤੇ ਸੰਦਰਭ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਗੁਰਮੁਖੀ ਦੀਆਂ ਕਈ ਰੂਪਾਂ ਅਤੇ ਸ਼ੈਲੀਆਂ ਹਨ।
ਇਹ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਅਤੇ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਫੌਂਟ ਅਤੇ ਲਿਪੀਆਂ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹਰੇਕ ਦੀਆਂ ਆਪਣੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਫਾਇਦੇ ਹਨ ਜੋ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਲਈ ਢੁਕਵਾਂ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਸਿੱਖ ਕੇ ਤੁਸੀਂ ਪੰਜਾਬੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤ ਬਾਰੇ ਆਪਣੇ ਗਿਆਨ ਅਤੇ ਕਦਰ ਵਧਾ ਸਕਦੇ ਹੋ।
 |
 |
 |
 |
